Van onbedoelde prullenbakbrandjes tot in brand gestoken beddengoed: in een GGZ-instelling is het extra belangrijk dat er aandacht is voor brandveiligheid. Hoe houd je een zorgorganisatie brandveilig? We vroegen het Ted van Meerendonk, adviseur ICT Infra bij Vincent van Gogh voor geestelijke gezondheid. Ted werkt er al 18 jaar en onder andere de techniek rondom brandveiligheid valt onder zijn verantwoordelijkheid. Hiervoor werkt hij samen met Ascom.
Als het gaat om brandveiligheid, brengt een GGZ-instelling andere uitdagingen met zich mee dan een standaard zorgorganisatie. Ted: “De cliënten die hier verblijven, kampen met serieuze problematiek. Dit maakt dat het gedrag van cliënten redelijk onvoorspelbaar kan zijn. Hierdoor gebeuren er vaker incidenten. Gemiddeld krijgen we zo’n twee brandmeldingen per maand. Gelukkig is de aanleiding meestal onschuldig, denk aan een pannetje droog gekookte aardappelen. Toch kan zo’n pannetje met aangebrand eten, als je het niet opmerkt, wel degelijk een serieuze brand veroorzaken. Doordat er geregeld dat soort situaties ontstaan, is een betrouwbaar brandmeldsysteem voor ons extra belangrijk. Hiermee bedoelen we niet alleen dat een systeem continu beschikbaar moet zijn, maar ook dat een systeem weinig valse alarmen geeft. We willen voorkomen dat zorgpersoneel alarmen minder serieus neemt.”
Het brandmeldsysteem van Ascom is heel goed in het onderscheid maken tussen valse en serieuze alarmen. Joeri Claus, accountmanager Enterprise, Safety & Security bij Ascom: “Bij Vincent van Gogh hebben we gebruik gemaakt van de brandmeldinstallatie AutroSafe, dit systeem maakt gebruik van Self Verify-technologie wat betekent dat het systeem zichzelf dagelijks automatisch controleert. Het checkt alle melders, interfaces, aansluitingen en kabels voor alarmuitgangen.’’
Daarnaast is het belangrijk dat er in de zorgorganisatie stil ontruimd wordt, mocht dat nodig zijn. Ted: “Je wil geen schrikreactie veroorzaken bij cliënten. Daarom komt er bij verdenking op brand eerst een vooralarm via de pager en gaat een BHV’er kijken of er daadwerkelijk sprake is van brand. Pas daarna wordt er ontruimd.”
Brandveiligheidssystemen voldoen aan allerlei wettelijke certificeringen en normen, waardoor de basis van een brandveilig gebouw vaak al goed is. De uitdagingen zitten dan ook vaak op een ander vlak. Ted: “Het probleem is vaak de interne communicatie in een organisatie. Wij hebben bijvoorbeeld weleens ruimtes die van functies wisselen. Dan dient een overbodige sanitaire ruimte opeens als opberghok. Die informatie krijg ik niet altijd mee, terwijl dat erg belangrijk is voor de brandveiligheid. In een sanitaire ruimte hoeft geen brandmelder te hangen en in een opberghok wel. Dat klinkt heel basaal, maar hier liggen de risico’s, vooral in de grotere organisaties is het lastig om elkaar goed op de hoogte te houden.”
Een betrouwbaar brandmeldsysteem voor ons extra belangrijk. Hiermee bedoelen we niet alleen dat een systeem continu beschikbaar moet zijn, maar ook dat een systeem weinig valse alarmen geeft. We willen voorkomen dat zorgpersoneel alarmen minder serieus neemt.
Bij dit soort uitdagingen kan de technologie van Ascom weinig betekenen, maar in de communicatie omtrent storingen des te meer. Claus: “De zorgorganisatie maakt ook gebruik van Autromaster, een managementsysteem voor calamiteiten. Autromaster geeft een visueel en grafisch overzicht van een gebouw, waardoor je op afstand kunt zien waar een calamiteit zich bevindt. Het voordeel hiervan is dat je niet meer fysiek in het gebouw aanwezig hoeft te zijn om inzicht te hebben in de situatie.”
Dit is voor Ted van grote meerwaarde: “Ik woon ongeveer driekwartier rijden vanaf de locatie in Venray, in het verleden moest ik daar geregeld in het weekend of ‘s nachts naartoe rijden omdat er een storing was. In die tijd, zo’n vijftien jaar geleden, had je vaak nog brandmelders die erg gevoelig waren voor luchtvochtigheid. Dan moesten we op een zomerse avond naar de betreffende locatie toe om melders te resetten. Dat is gelukkig nu verleden tijd, inmiddels kijken we gewoon vanuit huis mee via Autromaster. We hebben intern wel de afspraak dat je nooit op afstand beslissingen neemt, dat gebeurt altijd samen met iemand die ter plekke aanwezig is. Dan kijkt bijvoorbeeld de beveiliging of er daadwerkelijk een verstoring is en of er acute oplossingen nodig zijn.
Bij brand word ik, als ICT’er, overigens niet opgeroepen, dat is aan de BHV’ers. Maar ik ben wel betrokken bij het analyseren van de meldingen en dat is heel interessant. Zo bleek een keer dat een melder niet reageerde op een ontstane brand. Het zorgpersoneel dacht dat de melder kapot was en er ontstond best wat ophef hierover. Het is natuurlijk allesbehalve wenselijk dat een brandmelder niet werkt, klopt het onderhoud-protocol dan wel? Achteraf bleek dat het om een brandend stukje nylon ging en nylon staat erom bekend dat deze stof wel brandt, maar weinig rookontwikkeling afgeeft. Dit was de reden dat de brandmelder geen alarm sloeg, de melder werkte dus prima. Nu zou je kunnen zeggen dat dit zorgt voor een gevaarlijke situatie, maar dat valt wel mee. Zodra de brand wat groter wordt, zijn er andere stoffen dan alleen nylon bij betrokken, waardoor de melder wel direct reageert. Je moet niet te snel alarm willen slaan, want dan creëer je op een gegeven moment alarmmoeheid en dat is nog veel gevaarlijker. Doordat ik dit zo kon uitleggen aan ongeruste zorgmedewerkers, vertrouwden zij weer op de algemene brandveiligheid richtlijnen en protocollen.”
Met een gemiddelde van twee serieuze brandmeldingen per maand heeft Ted al heel wat meldingen afgehandeld, maar één staat hem nog goed bij. Ted: “In 2012 sloeg de bliksem in een van onze gebouwen, we hadden destijds nog veel verbindingen via koper liggen. Hierdoor was alle apparatuur defect en dan moet je snel kunnen schakelen met je leverancier. Gelukkig heeft Ascom ons heel snel geholpen, de monteurs hebben in twee dagen tijd de apparatuur in het hele gebouw vervangen. Die hoge servicebereidheid is kenmerkend voor Ascom. Ik weet dat er altijd binnen twee tot vier uur iemand komt helpen, terwijl je bij veel andere bedrijven vaak moet wachten tot de volgende dag. We zijn dan ook erg tevreden met deze samenwerking met Ascom.”