De weg naar slimmere, stille IC’s

Er zijn goede redenen waarom ziekenhuizen slimmere, stille intensive care-afdelingen willen. Ten eerste dragen ze bij aan betere patiëntuitkomsten, maar ze zorgen ook voor een efficiëntere en prettigere werkomgeving. Daarom neemt Ascom momenteel deel aan twee toonaangevende projecten die mede worden gefinancierd door de EU. Projecten die erop gericht zijn om slimmere, stille IC’s dichterbij te brengen. Paolo Burchietti van het Global Solutions-team van Ascom geeft uitleg over deze projecten.

19 november, 2025

Paolo Burchietti maakt deel uit van het Global Solutions-team van Ascom. Met ruim 20 jaar ervaring in klinische werkprocessen, leidt hij namens Ascom twee innovatieve, internationale zorgprojecten. In dit stuk geeft Burchietti toelichting bij deze projecten en hoe deze helpen om enkele urgente uitdagingen in moderne IC’s aan te pakken.

Er is vaak een bepaald beeld van een IC: een open zaal met vijf tot tien bedden, omringd door medische apparatuur met continue storende alarmen.

Burchietti bevestigt dit: “De meeste mensen beseffen niet hoe luid het kan zijn op een IC.” Er zijn pieken gemeten tot wel 127,9 dBA, terwijl bijna alle IC’s de aanbevolen geluidslimiet van 35 dB aan het bed, zoals vastgesteld door de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO), ruimschoots overschrijden.

Geluidsoverlast en het risico op IC-delier

Weinig mensen weten dat geluid een risico vormt voor IC-patiënten. Langdurige blootstelling aan lawaai verhoogt het risico op IC-delier (of delerium/ acute verwardheid), een ernstige aandoening die leidt tot langere opnames, hogere heropnamepercentages, cognitieve schade op lange termijn en zelfs sterfte. “Een stille omgeving is een van de beste preventieve en herstellende maatregelen die we hebben,” aldus Burchietti.

Ironisch genoeg vormt een goedbedoelde maatregel tegen ziekenhuisinfecties een obstakel voor stille IC’s: de invoering van eenpersoonskamers. Hoewel dit de verspreiding van infecties vermindert, zit de patiënt nu alleen in een afgesloten ruimte met piepende apparaten. Dit wordt verergerd wanneer de deur van de kamer dicht is.

Ascom Stille IC

De overstap naar eenpersoonskamers stimuleert ontwikkeling van DAS/CDAS

In open IC’s kunnen verpleegkundigen alarmen horen en patiënten zien. In eenpersoonskamers verdwijnen deze informatiebronnen. “De patiënt heeft meer privacy en bescherming tegen infecties,” zegt Burchietti, “maar hoe zorgen we ervoor dat alarmen betrouwbaar en stil worden doorgegeven aan zorgverleners buiten de kamer, zonder hen te overbelasten?”

De oplossing ligt in geavanceerde alarmbeheersystemen. Traditioneel gebruiken ziekenhuizen een Distributed Information System (DIS) om alarmen door te geven, maar dit garandeert niet dat de juiste zorgverlener het alarm ziet of hoort.

Een stap verder is het Distributed Alarm System (DAS), dat wel levering garandeert, maar geen bevestiging van ontvangst. Een CDAS (Distributed Alarm System met bevestiging door de ontvanger) vereist dat de verpleegkundige het alarm bevestigt en accepteert of afwijst. Bij afwijzing of geen reactie wordt het alarm automatisch doorgestuurd naar de volgende aangewezen verpleegkundige.

De potentie van Service-oriented Device Connectivity (SDC)

De projecten richten zich op het verbeteren van CDAS voor stille en slimme alarmbeheer in IC’s, vooral in eenpersoonskamers. Beide projecten maken deel uit van SASICU (Smart and Silent ICU), een groep van vier onderzoeksinitiatieven, mede gefinancierd door de EU en de private sector via het Innovative Health Initiative (IHI).

Alle SASICU-projecten draaien om de SDC-standaard (ISO/IEEE 11073 SDC), die de interoperabiliteit tussen medische apparaten en IT-systemen in IC’s bevordert. Ze onderzoeken hoe SDC-gebaseerde alarmarchitecturen geluidsoverlast kunnen verminderen en de zorg kunnen verbeteren door relevante alarmen beter te identificeren.

De meeste mensen beseffen niet hoe luid het kan zijn op een IC.” Er zijn pieken gemeten tot wel 127,9 dBA, terwijl bijna alle IC’s de aanbevolen geluidslimiet van 35 dB aan het bed, zoals vastgesteld door de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO), ruimschoots overschrijden.
Paolo Burchietti
Ascom’s Global Solutions team

Klinische studie in acht stille IC-kamers

“In ons eerste project,” zegt Burchietti, “werken we samen met Dräger en B. Braun aan een klinische studie in het Erasmus MC in Rotterdam.” De studie loopt van september 2023 tot september 2026 en bestaat uit drie fasen:

  • Voorbereiding van acht eenpersoonskamers met DAS/CDAS
  • Twee periodes van zes maanden: eerst in normale modus, daarna in stille modus met SDC
  • Evaluatie en publicatie van de resultaten

Met deze 3 fasen lijkt het onderzoek rechttoe rechtaan, maar dat is het zeker niet. ‘’Het project is complex, met drie multinationals, samenwerking met diverse ziekenhuisteams en meer dan 100 IC-patiënten.’’ De omvang van het onderzoek blijkt wel uit het feit dat gedurende 12 maanden alle alarmen van patiëntmonitoren, beademingsapparaten en infuuspompen worden geregistreerd, net als het geluidsniveau in alle acht kamers.

Het belang van het filteren van niet-relevante alarmen

Het tweede project is een simulatiestudie naar ‘Smart Alarms’, waarbij SDC wordt gebruikt om klinisch niet-relevante alarmen veilig te onderdrukken en zo de belasting van zorgverleners te verminderen.

Volgens Burchietti is 85–95% van de IC-alarmen niet direct actiegericht. Samen met het UMC Utrecht ontwikkelt Ascom efficiëntere manieren om deze alarmen te filteren en om verslechtering van de patiënt vroegtijdig te signaleren.

Huidige filters zijn nog vrij eenvoudig en gebaseerd op tijdslimieten. Wat nodig is, is een model dat rekening houdt met de klinische situatie van de patiënt en hoe die zich ontwikkelt.

Een stap richting ‘voorspellend’ alarmbeheer

Burchietti geeft een voorbeeld: ‘’Patiënt A krijgt levensreddende medicatie via een infuuspomp. Bij een storing moet er direct een alarm afgaan. Maar bij patiënt B die antibiotica krijgt kunnen er uren verstrijken zonder dat directe actie noodzakelijk is. Beide worden nu als rode alarmen gecommuniceerd, terwijl ze fundamenteel van elkaar verschillen. De antibiotica van patiënt B zou als taak kunnen worden doorgegeven. Zulke scenario’s kunnen veilig in een laboratorium worden gesimuleerd.

Net als het Silent ICU-project loopt ook het Smart Alarm-project tot september 2026. “Dit is van nature een meer toekomstgericht onderzoek,” zegt Burchietti, “maar het zal waardevolle inzichten opleveren in hoe we alarmen kunnen afstemmen op de totale klinische situatie van de patiënt. Door het volledige klinische beeld van de patiënt te beoordelen, kunnen toekomstige systemen voorspellend zijn. Door het beoordelen van een grote hoeveelheid klinisch relevante gegevens kunnen dan vroegtijdige alarmen worden afgegeven.

Ziekenhuizen voorbereiden op stille en slimme IC’s

Met minder dan een jaar te gaan voor beide projecten, ziet Burchietti licht aan het einde van de tunnel. “Het is intensief geweest, maar ook enorm leerzaam. We hebben veel geleerd van de samenwerking met twee topziekenhuizen en onze partners.”

Hij wil wel een misverstand uit de wereld helpen: “Sommigen denken dat ziekenhuizen binnenkort hun IC’s gewoon kunnen vervangen door stille en slimme versies, alsof het kant-en-klare modules zijn.”

De realiteit is dat de overgang geleidelijk zal verlopen. Ziekenhuizen zullen stap voor stap stille IC-compatibele apparaten en software toevoegen aan bestaande systemen. De waarde van deze oplossingen zit in de ondersteuning die ze bieden tijdens deze transitie. Wanneer ziekenhuizen IC’s upgraden, kunnen ze rekenen op veilige, geteste en betrouwbare oplossingen.

Projectsteun

Dit project wordt ondersteund door de Innovative Health Initiative Joint Undertaking (IHI JU) onder subsidieovereenkomst nr. 101132808. De IHI JU ontvangt steun van het onderzoeks- en innovatieprogramma Horizon Europe van de Europese Unie en van COCIR, EFPIA, Vaccines Europe, EuropaBio en MedTech Europe.

Disclaimer: Gefinancierd door de Europese Unie, private leden en bijdragende partners van de IHI JU. De meningen en standpunten in deze publicatie zijn uitsluitend die van de auteur(s) en vertegenwoordigen niet noodzakelijkerwijs die van de hierboven genoemde partijen. Geen van deze partijen kan aansprakelijk worden gesteld voor de inhoud ervan.

Terug naar de blogpagina
Meld u nu aan voor onze mailings, uitnodigingen en nieuwsbrief.
Op de hoogte blijven van de nieuwste ontwikkelingen binnen Ascom? Meld u nu aan voor onze mailings, uitnodigingen en nieuwsbrief.